Yılan Isırdıktan Sonra Zehri Emerek Atmak Mümkün Mü?
Kadir İnanır’ın Fırtına filmini izleyenler bilir; Türk sinemasında zira “yılan zehrini emerek atma” uygulamasının en iyi bilindiği filmdir. Filmde ıssız bir adaya düşen dört kişiden biri olan Halil (Kadir İnanır), yılan saldırısına uğrayan Beyza Sabuncu’nun (Harika Değirmenci) bacağını ağzına alıp ısırık yerinden zehri emiyor ve tükürüyor. Peki, böyle bir şey gerçekten mümkün mü?
Çok havalı gözüktüğünü teslim edelim! Zira Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre dünyada her yıl 5,4 milyon insanı yılan sokuyor; bunların 81 bin ilâ 138 bini ölümle sonuçlanıyor. Zehirli yılan ısırığından kurtulmak Kadir İnanır’ınki gibi seksi bir yöntemle olsaydı o kadar çok kişi ölmezdi herhalde. Kahraman ilan edilmeniz de cabası!
Ancak maalesef o “kes ve em” yöntemi bir işe yaramıyor! Bilakis durumu daha da kötüleştirebiliyor. Zehir kurbanın sisteminde o kadar hızlı yayılan bir maddedir ki ısırılan kişiyi kurtaracak hacimde zehri emmek imkânsızdır. Isırılan yere kesik atıp emmek üstelik enfeksiyon riskini de arttırarak daha fazla doku hasarına yol açabiliyor. Turnike yapmak da bir o kadar tehlikeli olabiliyor çünkü bu bölgeye giden kan akışını kestiğinden zehrin vücutta belli bir bölgede birikmesine neden olarak bazı durumlarda organın kesilmesiyle sonuçlanabiliyor.
Uzmanlar yılan ısırığı karşısında yaraya dokunmadan bir an önce tıbbi yardım almanızı öneriyor; tabii bu arada sakin kalmanızda fayda var (dile kolay, biliyorum). Mayo Clinic, eğer ısırılan bölgede şişme meydana gelirse dar giysilerin çıkarılmasını ve kahve ya da alkol gibi nabzı yükselten içeceklerden uzak durulmasını tavsiye ediyor. Ayrıca ilaç ya da ağrıkesici de almayın! Sizi ısıran yılanın neye benzediğini hatırlamaya çalışmak da işinize gelecektir; böylece doğru panzehri bulmak daha kolay olur.
Yılanın Zehirli Olduğunu Nasıl Anlarsınız?
Zehirli yılanların kedininkine benzer eliptik gözbebekleri olur; zehirsiz yılanların gözbebekleri yuvarlaktır. Isırık izinden de yılanın zehirli olup olmadığını anlamak mümkün. Zehirli yılanla genellikle delinmiş gibi gözüken iki tane derin iz bırakırlar; zehirsiz yılanların ısırığı derin olmayan ve at nalına benzeyen izler bırakır.
Bu arada zehirli yılanların ısırıklarının %25 kadarı “kuru ısırık” olarak geçiyor; yani içlerinde zehir bulunmuyor! Yılanlar zehirlerini israf etmeyi sevmezler. Yani yılanın yiyemeyeceği kadar büyük görünürseniz yılan sizi sadece korkutmak ya da kendini savunmak için ısıracaktır ama kıymetli zehrini yiyebileceği daha küçük hayvanlar için saklayacaktır!