Maskeli Depresyon Nedir?

Birinin hem neşeli olup gülümseyen bir yüze sahip olması, günlük işlerini aksatmaması ve aynı zamanda da depresyonda olması mümkün mü? Maskeli depresyon, diğer bir ifadeyle ‘gülümseyen depresyon’ nedir?

Depresyonun Belirtileri

Depresyonun iki temel belirtisi depresif duygudurum (mutsuzluk, çökkünlük, neşesizlik) ve yaşamdan keyif alamamaktır. Bunlara uyku-iştah değişiklikleri, yorgunluk, bezginlik veya huzursuzluk eşlik edebilir. Depresyonu olanlarda karamsarlık, kararsızlık, suçluluk ve değersizlik hisleri de bulunabilir. Hekimlerin depresyonda en çok çekindikleri bulgu ise intihar düşüncesidir.

Çünkü kabaca intihar edenlerin üçte ikisi depresyonda olanlardır. Bu bulguların derinliği depresyonun şiddetini belirler. Depresyon şiddetine göre hafif, orta, ağır şiddette depresyon olarak sınıflandırılabilir. Ağır depresyonlarda kişinin gerçekle bağı kopabilir. Depresyon, özellikle tedavi edilmediğinde tekrarlama eğilimindedir. Bazen kronik bir hal alabilir, bazen de düşük şiddette depresyon kişinin mizacına yapışabilir.

Depresyonda olanlar, çökkün görünürler. Yüzlerinde üzgün veya yorgun bir ifade olur. Kendilerine bakımları ve özenleri azalır. Üzerlerindeki görevleri, sorumlulukları yapmakta zorlanırlar. Depresyon sadece yüz ifadesinden bile anlaşılabilir. Sosyal çevrede kişideki değişiklik kolaylıkla sezilir. “Hasta” olmayı “güçsüzlük” gibi görenlerde ise maskeli depresyon denilen, gizli tablo ile karşılaşılır.

Maskeli Depresyon Belirtileri Nelerdir?

Gülümseyen depresyonun en belirgin özelliği üzüntüdür. Yüzdeki gülümseme ve dıştan görünüş kişinin gerçek duygularını saklamak için arkasına sığındığı bir savunma mekanizmasıdır. Bir kişi mutsuz sonla biten bir ilişki, ailevi sebeplerle yaşadığı türlü iç sıkıntılar, kariyeriyle ilgili yaşadığı zorluklar ya da hayatta kendisine doğru bir hedef belirleyememiş olma gibi sebeplerle üzüntü yaşayabilir.

Bu üzüntü aynı zamanda sürekli devam eden sıkıntılar, hiçbir şeyden zevk almama, her şeyin anlamsız gelmesi ve hayatta bir şeylerin yolunda gitmediğine dair olumsuz başka bir duygu da olabilir. Gülümseyen depresyonun diğer sık görülen belirtileri huzursuzluk, korku, öfke, yorgunluk, sinirlilik, umutsuzluk ve çaresizliktir. Bu tür ya da diğer klasik depresyondan muzdarip kişiler aynı zamanda uyku problemi de yaşayabilir, keyif veren aktiviteler yapmaktan mutlu olmayabilir ve libido seviyelerinde düşüş gözlemleyebilirler. Herkesin tecrübe ettiği şey farklıdır. Bu belirtilerin bir tanesini ya da birkaçını yaşamak mümkündür.

Maskeli Depresyonun Farklılıkları

Maskeli depresyon, kişinin hastalığı inkâr ettiği, depresyonun duygusal belirtilerinden çok bedensel belirtilerinin eşlik ettiği bir tablodur. Yorgunluk, uyku-iştah değişiklikleri, beden işlevlerinde bozukluklar, müphem ağrılar sık görülür. Çünkü duygular ifade edilmediğinde bedenselleşme eğilimindedir. Hastalık algısı kişiden kişiye değişir. Yaşam boyu “güçlü” olma rolünü üstlenmiş, yardım almaktan çok yardım etmiş kişiler hastalığı “zayıflık”, “acizlik”, “yetersizlik”, “güçsüzlük” olarak algılayabilirler. Güçlü ve neşeli olma zorunluluğu nedeniyle, depresyonda olsalar dahi maskeyle dolaşmayı, çevrelerinde oluşturdukları algıyı bozmamayı isterler.

Yaşamdaki sıkıntılara göğüs gerip ayakta kalmayı amaç edinmişlerdir. Depresyonda olduklarını inkâr ederler. Bu nedenle bedensel yakınmalarla başka branşlara başvururlar. Psikiyatriste gitmeyi reddeder veya küçümserler. Es kaza ruhsal yardım alırlarsa yakınları şaşkınlığa uğrar. Oysa hepimizin güçlü ve zayıf yönleri vardır. Hepimiz zaman zaman yardım almak zorunda kalabiliriz. Bazen “güçlü” olmak, öyle görünmeye çalışmak kendimizi ihmal etmemize, yardım alamamamıza neden olabilir. Zayıf yönlerimizle yüzleşmek, yardım alabilmek ruhsal olgunluğun bir göstergesidir.

Maskeli Depresyon Vakalarında İntihar Tehlikesi Var mı?

Gülümseyen depresyonu anlamanın başka bir yolu da onu bir maske gibi düşünmek. Gülümseyen depresyondan muzdarip kişiler dış dünyaya yaşadıkları bu sorunla ilgili en ufak bir ipucu vermezler. Bu kişilerin genelde tam zamanlı bir işleri vardır, bir evin ve ailenin sorumluluklarını yerine getirirler, spor yaparlar ve nispeten aktif bir sosyal yaşamları vardır. Maskelerini taktıkları sürece, insanların arasında her şey mükemmel hatta bazen kusursuz görünür.

Bununla birlikte bu kişiler maskelerinin altında, üzüntü, panik atak, düşük özgüven, tatminsizlikle ortaya çıkan keyifsizlik, hayatı rutin bir alışkanlık olarak algılama ve hedefsizlik, uykusuzluk ve hatta bazı durumlarda intihar düşünceleriyle mücadele ederler. İntihar özellikle gülümseyen depresyondan muzdarip kişiler için ciddi bir tehdit olarak ortaya çıkar. Genelde bilindik ve ağır depresyon geçiren kişilerde intihar düşünceleri ortaya çıkabilir fakat bu kişilerin duygularına göre hareket etmek için enerjileri yoktur. Buna rağmen, gülümseyen depresyondan muzdarip kişiler bir intihar planı yapmak ve bunu uygulamak için gerekli enerji ve kabiliyete sahiptirler. İşte bu yüzden gülümseyen depresyon, bilindik, ağır depresyondan daha tehlikeli olabilir.

 Maskeli Depresyonun Tedavisi 

Siz ya da tanıdığınız biri gülümseyen depresyondan muzdaripse, sevindirici olan şu ki, bu depresyon türünü yardım alarak aşmanız mümkün. Maskeli depresyon en iyi tedavi edilebilen ruhsal problemlerden biri. Psikoterapi ya da hipnoterapi (hipnoz) ile bu zihinsel durumu başarılı bir şekilde tespit etmek ve sizi üzüntülü halinizden çıkarmak mümkün.

Eşiniz ya da sevgiliniz veya yakın bir arkadaşınızın gülümseyen depresyondan muzdarip olduğundan şüphe duyabilirsiniz ve bu kişi bunu kabul etmeyebilir. Hatta konuyu ona ilk açtığınızda, size sert bir tepki de gösterebilir. Bu tamamen normal. Bu kişiler çoğunlukla maskeli depresyon (gülümseyen depresyon) nedir hiç duymamışlardır ve depresyon kelimesi onlara biraz ağır gelebilir. Ayrıca bu kişiler yaşadıkları durumla ilgili yardım almayı bir zayıflık belirtisi ya da çok aşırı düzeyde rahatsızlık yaşayan kişilerin başvurması gereken bir yöntem olarak görebilirler.

 Sahte Bir Gülümseme Sağlığınız İçin Zararlı Olabilir!

En son ne zaman iş yerinizdeki çalışma arkadaşlarınıza sahte bir gülümsemeyle selam verdiniz? Evdekilere, arkadaşlarınıza normal görünürken aslında yalnız kaldığınızda ne kadar zamandır içten içe bir çökkünlük hissediyorsunuz?

Bazılarına göre, bu durum, yani içinizdeki mutsuzluğu maskelemek için yüzünüze sahte bir gülümseme takmanız, çalışma hayatının bir gerekliliği olabilir ya da sevdikleriniz üzülmesin diye de yapıyor olabilirsiniz. Ama sahte gülümsemeler sağlığınız üzerinde beklenmedik etkilere neden olabilir.

Mutsuzluğunuzu gizlemek için takındığınız gerçek ve içten olmayan bir gülücük içinde bulunduğunuz ruh halinin daha da kötüleşmesine sebep olabilir. Özellikle duygularını saklamak, kadınlar üzerinde erkeklere nazaran daha büyük bir baskı oluşturabilir.

Bu yazılar da ilginizi çekebilir:

En Sık Görülen Psikolojik Rahatsızlıklar

Depresyonda Olan İnsanlar Farklı Bir Dil Kullanıyor