Jinekolojik Muayene Metotları Nelerdir?
Bir kadın hiçbir rahatsızlığı olmasa bile yılda bir kez kontrol amaçlı jinekolojik muayene (vajinal muayene) yaptırmalıdır. Böylece ilerde karşılaşılması muhtemel sorunların en aza indirilmesi sağlanmış olur. Peki, jinekolojik muayene metotları nelerdir?
Kadın Hastalıkları Neden Olur?
Kadınların yaşadıkları sağlık sorunları yaşam dönemlerine göre farklılık gösterir. Doğurganlık ve cinsel olgunluğun gerçekleştiği 15-49 yaş dönemi, kadınlar için riskli bir dönemdir. Hastalığa yakalanan çoğu kadın, kadın hastalıkları neden olur sorusuna cevap arar. Hastalıkların nedenleri farklı olabilmekle birlikte ortak sebep üretkenliğin ve cinselliğin artışıdır.
Kadın Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?
Kadın hastalıkları neden olur konusunda sorunların kaynağının doğurganlık yetisi ve cinsel olgunluğa erişilmesi olduğunu belirtmiştik. Bu durumda dikkat edilmesi gereken belli başlı semptomlar vardır. Farkındalığın artması gereken kadın hastalıkları belirtileri; kanama, akıntı, kaşıntı, ağrı, karında şişlik ve halsizliktir.
Kadın kanserlerinin en yaygın belirtilerinden biri vajinal kanamalardır. Kanamalar; kanserin tipi, evresi ve hastanın yaşına göre farklılık gösterir. Adet süresi, miktarı ve sıklığındaki değişiklikler kadın hastalıklarının belirleyicisidir. İlişki sırasında veya sonrasında lekelenme tarzında kanama olması rahim ağzı kanseri olabilir. Menopoza girmiş bir kadında görülen kanamanın sebebinin kanser olması menopoz öncesi döneme göre yüksek ihtimaldir.
Kadın kanserlerinde meydana gelen doku tahribatının belirtisi akıntı olup kanamanın da eşlik etmesiyle akıntı kırmızı veya kahverengi olabilir. Enfeksiyon durumlarında kötü kokulu (çiğ balık, çürümüş yumurta kokusu gibi) sarı-yeşil bir akıntı görülebilir.
Rahim ağzında tahribata neden olan, büyük tümörlerde kanlı ve içerisinde parçalar içeren akıntıyla beraber kötü koku görülebilir. Spiral kullanan bir kadının 72 saat geçmesinin ardından akıntı sorununun devam etmesi uzmana danışılmasını gerektirir.
Kadın hastalıkları ağrı ile başlayıp devam eder. Kanser hastalıklarında, çoğu zaman hastalığın ileri evresinde ağrı fark edilir. Karında şişlik, çoğunlukla kanserin ileri evresinde görülür. Sebebi kitle veya kanserin oluşturduğu yoğun karın içi asit sıvısıdır.
Kaşıntı, kadın kanserlerinde pek sık görülmez. Çoğunlukla vulva kanserinin (dudaklar ve etrafındaki yapılar) ya da kanser öncülü lezyonların (VİN) bir belirtisidir. Halsizlik, çoğu hastalığın en önemli belirtilerindendir. Rahim ağzı ve yumurtalık kanserlerinin ileri evrelerinde yorgunluk veya bitkinlik hali oluşur. Aşırı kanama nedeniyle oluşan demir eksikliği kansızlığına bağlı yorgunluk hissine yol açar.
Jinekolojik Muayene Metotları Nelerdir?
Kadın sağlığının iyi olması gerekli taramaların ve rutin muayenelerin yapılmasını gerektirir. Jinekoloji, kadınlara özel tıbbi bir bakım olup cinsel sağlığı ve üreme sağlığını korumayı amaçlar.
Bir kadın hiçbir rahatsızlığı olmasa bile yılda bir kez kontrol amaçlı jinekolojik muayene (vajinal muayene) yaptırmalıdır. Böylece ilerde karşılaşılması muhtemel sorunların en aza indirilmesi sağlanmış olur. Peki, jinekolojik muayene metotları nelerdir?
Muayenenin ilk aşaması anamnez (hastanın öyküsü) olmaktadır. Kronolojik yakınmalar, yakınmaların birbiri ile olan ilişkisi, soy geçmişi, alışkanlıklar net olarak doktorla paylaşılmalıdır.
Genel fizik muayene, hastanın yaşı ne olursa olsun yapılmalıdır. Kadın ölüm nedenlerinin başında meme kanserleri geldiğinden 25-26 yaşından itibaren her genç kız meme muayenesi yaptırmalıdır.
Gözle muayene (inspeksiyon) ile hormonal bozukluklar, iltihap durumları, tümör oluşumları açısından değerlendirme yapılır. Elle yapılan muayene (palpasyon) sayesinde bir kitle varsa hassasiyeti ve hareket kabiliyeti tespit edilir.
Vurma ile muayenede (perküsyon) gelen sesler değerlendirilir. Stereoskopla dinleme (oskültasyon) yöntemi, abdominal gerginlik saptandığında nedenini anlamaya yönelik yapılan yardımcı bir yöntemdir.
Pelvik muayene, pelvik organların bimanuel muayeneyle değerlendirilmesini kapsar. Bu muayene öncesinde mesanesi boş olan hastaya muayene gömleği giydirilir, hayati belirtiler alınır ve tartılır. Ardından tüm sistemler değerlendirilir.
Spekulum muayesi, metal veya plastik tek kullanımlık alet sayesinde vajina duvarları birbirinden ayrılır ve rahim ağzı ortaya çıkar. Bimanuel Muayene (vajinal muayene), genital organların en iyi şekilde değerlendirilmesini sağlayan elle yapılan muayenedir.
Rektovajinal değerlendirme, ciddi enfeksiyon ve genital kanser şüphesinde uygulanan bir yöntem olup muayene elle yapılır. Smear testi (pap smear), kanser öncesi lezyonların erken tanısı ve enfeksiyonların kontrolü için yapılan özel bir rahim ağzı tarama testidir. Ultrasonografi, vajinal kültür ve biyopsi; tümörlerin en kesin tespitini sağlayan yöntemlerdir.
Çoğu kadın gibi siz de mahremiyet duygusu nedeniyle muayene olmak istemeyebilirsiniz. Ancak ileri dönemde karşılaşılan sorunların can sıkıcı sonuçları olmaması için kadın hastalıkları neden olur, korunma yolları nelerdir bilmeli ve düzenli muayeneden geçmelisiniz. Unutulmamalıdır ki sağlıklı nesillerin yetişmesi kadın sağlığına önem verilmesiyle mümkündür.