Her Yaşa Uygun Zeka Oyunu: GO
Satranç oyununu pek çoğumuz duymuştur. Üzerine kitaplar yazılmış, hikayeler anlatılmış, efsanelerden bahsedilmiştir. Ancak Go adlı oyunu duyan var mı aramızda? Ya da Go zeka oyunu oynayan var mı? Günümüzde zeka oyunları pek çok basit bilgisayar oyunu olarak gösterilse de aslında zeka oyunu denince akla Go gelmelidir.
Yıllar önce Stefan Zweig adlı yazara ait Satranç kitabını okuyunca satranca olan ilgim ciddi biçimde artmıştı. Aslında ilkokuldan beri satranç oynardım. Oynadığım oyundan zevk alırdım. Satrancın zekamı geliştirdiğini düşünürdüm. Ancak Satranç kitabı bu oyuna olan bakış açımı inanılmaz biçimde değiştirdi. Yazar kitabında satrançta sıfırdan en üst seviyeye nasıl gelinir ustalıkla anlatıyordu.
Satranç kitabını okuyana kadar satrancın sadece iki kişi tarafından oynanabileceğini düşünürdüm. Ancak iki farklı ve bağımsız kişiymiş gibi satranç oynamanın mümkün olduğunu, satranç tahtası ve taşları olmadan nasıl satranç oynanır bu kitap sayesinde öğrendim. Ancak asıl zeka oyunlarının satranç kadar basit olmadığını geç de olsa anladım.
En Güzel Zeka Oyunu
Satranç ile erken yaşlarda tanışmıştım. Satranç oynamak zevk verse de zamanla her yaştan insanın oynayabileceği en güzel oyunlar nelerdir diye düşünmeye başladım. Çünkü hayatım boyunca oynayabileceğim etkileyici bir felsefeye sahip oyun var mıdır diye merak ediyordum. Bu sefer de Trevanian isimli yazarın Şibumi kitabı imdadıma yetişti. Şibumi’de sık sık anlatılan Go, zeka ve akıl oyunları arasında ilk sırada gelecek kadar iyiydi.
Go Oyununu İyi Yapan Nedenler
Trevanian eserinde satranç ticaretle uğraşan ve defterdarlık yapanların oyunu ise Go filozofların oyunudur diye yorum yapmaktadır. Satrançtaki 64 nokta ve 32 taşın mücadelesine karşın, Go’da 361 nokta ve 361 taş ile mücadele edildiğinden oyun olasılıkları oldukça yüksektir.
Satranç ve Go tahtalarında yapılan mücadeleyi bir savaşa benzetebiliriz. Satrançta piyondan şaha kadar uzanan ordu tek bir cephede savaşırken, Go’da ordu geniş topraklarda hatta deniz ve havada düşmanın her türlüsüyle çarpışır. Devlet bir yandan diplomatik girişimler yaparken diğer taraftan savaş acımasız meydan muharebelerinde, esir alma ve esir kurtarma operasyonlarında felsefi bir şekilde devam eder.
Daha iyi betimleyecek olursak satranç düz bir yazı ise Go milyonlarca satırdan oluşan bir şiirdir. Ayrıca en iyi satranç oyuncusunun bilgisayar karşısında yenilmesine rağmen, hiçbir bilgisayar programı orta düzey bir Go oyuncusunu bile yenememiştir. Aslında bu örnek bile satrancın iyi bir olasılık hesabıyla kazanılabileceği anlamına gelir. Diğer taraftan insanı insan yapan akıl, zeka, yaratıcılık ve sezgi gibi kavramlar bilgisayar oyunları içerisinde bulunmadığından insanlar Go oyununda bu özelliklerini çok daha iyi kullanarak bilgisayarlara karşı üstün gelebilmektedir.
Go’da yaratıcılık en üst seviyededir. Oyuna istediğiniz yerden başlayabilirsiniz. Ancak satrançta yıllardır üzerinde çalışılan açılış taktikleri ile oyuna başlamazsanız sonraki hamleleriniz ne kadar iyi olsa da kaybetmeye mahkum olursunuz. Zaten açılış taktikleri dahil satrançtaki diğer ihtimalleri hesaplayabilen profesyonel oyuncuların maçları bariz hata yapmadıkları sürece berabere bitmektedir. Ancak Go’da üstünlük kurmak için ihtimalleri hesaplamanın ötesinde bir akıl ve mantıkla oynamak gerekir. Üstünlük kurabilmek için düşünce tarzı, kişilik, sezgi ve en önemlisi de yaratıcılık çeşitliliğinin tahtaya yansıtılması gerekir.
Her Yaş İçin Uygun Oyun: Go
Hayatımıza renk katmak ve keyif almak için son yıllarda uzmanlar tarafından oyun oyna tavsiyeleri yapılmaktadır. Her yaşa uygun oyunlar bulunduğu gibi küçükken çocuk oyunları oynamak, büyüdükçe oyun yerine zeka soruları çözmek hem eğlendirici hem de eğitici olabilir. Ancak bütün bunları tek başına yapabilen Go oyununun bir yaşam felsefesi kadar üstün olduğunu sizlerle paylaştım. Kaç yaşında olursanız olun bundan sonraki hayatınızda sizde okey ya da tavla gibi zaman öldüren veya basit online oyunlar yerine Go oyununu oynayabilirsiniz. En iyi bilgisayarları bile bu oyunla yenecek olmak size ayrı bir keyif katacaktır.
İlgili yazılar:
Klasikler Asla Ölmez: En İyi Platform Oyunları
Unutulan Bir Gelenek: Eski Sokak Oyunları
Popüler Kültürün Bir Parçası: Masa Oyunları