Hayvanlar Hayal Kurar Mı?

Yaşadığımız gezegeni paylaştığımız canlılardan olan hayvanlar hakkında her geçen gün çok daha fazla şey öğreniyoruz. Yeni yeni öğrendiklerimizle her yeteneklerinde aslında “basit” canlılar olmadıklarını ve daha da fazla yeteneklere sahip olan canlılar olduğunu anlıyoruz. Hayvanlar hayal kurar mı sorusunun yanıtı için hayvanlar hakkında ilginç detaylar barındıran bu yazımızın devamını okumanızı öneririz.

Yaşayan hayvanların hayal gücüne sahip olup olmadıkları, hayvanlar hayal kurar mı sorusunun yanıtı için hayvanlar hakkında ilginç detaylar barındıran bu yazımızın devamını okumanızı öneririz. insanlar için uzun süredir büyük bir merak konusu halinde devam ediyor. Bu konu aynı zamanda psikoloji için de büyük bir problem ve hayvanların herhangi bir düşünceye sahip olmadığı, bir dönem olan davranışçılık döneminde de büyük bir rol oynamıştır.

Hayvanların bilişsel haritası atfıyla da ünlü olan Tolman’ın birden farklı fikirleri vardı. Yapmış olduğu bu gözlemlerle, farelerin bir karar vermeden önce her alternatifi düşündüklerini söyledi ve bu duruma bağlı dolaylı deneme yanılma öğrenmesi adını verdi. Bir hayvan, karar vermeden önce her durumun sonuçlarını düşünüp buna göre hareket edebiliyordu.

Deneme ve Yanılma

Sinirbilimciler, dolaylı deneme ve yanılma sürecindeki bilişsel süreçte ne düşündüklerini görmek istedi ve hayvanların beyinlerini kayıt altına almaya başladı. Araştırmacılar, beynin hipokampüs adı verilen bu bölgesinde yer alan hücreleri kaydedebilen beyin görüntüleme tekniğini kullandılar. Bu yöntem ile beraber spesifik yerlerde belli başlı hücrelerin aktif olduğunu keşfetti. Bu duruma ise hipokampal bölge hücreleri adı verildi.

Fakat araştırmacılar daha sonra hiç beklemedikleri bir durum ile karşılaştılar. Hayvanlar, karar almadan önce her türlü alternatifi hayal edebiliyordu. Hayvanlarda bulunan hipokampüsteki bölge hücreleri, hareket düzeni gösteriyordu. Yani bu durum hayvanların farklı alternatifler düşündüğünü gösteriyordu. Bu durumun öğrenmeyi geliştirdiği; sürecin bozulması durumunda ise hayvanların daha az öğrendiği anlaşıldı.

Keskin dalga kırışıklık kompleksleri (sharp wave ripple complexes), uyurken bazı rüyalar üzerinde gerçekleşebiliyordu fakat hayvanların uyanık olduğu bazı durumlarda da meydana gelebiliyordu. Bu keşfin diğer durumlarda olduğu gibi hayvanların daha az deneyimli olduğu durumlar üzerinde daha kompleksli yol alıyordu. Yani daha az hayvanın çevre hakkında bilgisi varken muhtemel olarak daha az hayvan, çevresi hakkında bazı hayallere sahipti.

Bu Gerçek Bir Hayal Gücü mü?

Peki, bu durum sahiden bir hayal gücü müydü yoksa hayvanlar geçmişte yaşadıkları deneyimlerini basitçe yeniden mi canlandırıyordu?

Tolaman, farelerin labirentte daha önce hiç deneyimlemedikleri yeni ancak daha direkt rotaları seçtiklerini gözlemlemiştir. Bu hayvanlar, bu yolları seçmeden önce tüm bunları düşünerek mi hareket ediyordu? Bazı araştırmacılar ise farelerin keskin dalga kırışıklı kompleksi sırasında yeni olayları hayal ettiğini gösterdi.

Pfeiffer ve Foster tarafından 2013 yılında yapılan bir araştırma ile açık alanda bir ödül aramak için yapılan deneyde farelerin dolaşmasına izin verildi. Bu fareler ödül olan çikolatayı bulduklarında geriye dönecekler ve daha çok çikolata kazanma şansını yakalayacaklardı.

Bu deney ile beraber hem rastgele keşif faslı hem de tahmin edilebilir eve dönüş faslı oldukça başarılı birleştirilmişti. Özgür halde bırakılan fareler rastgele dolaşarak çikolatayı bulacak ve eğer başarabilirlerse bu rastgele konumdan eve geri dönebileceklerdi.

Bu deney ile beraber farelerin sadece deneyimlenmiş konumları değil, eve dönüş rotalarını da hayal ettikleri görülmüştür. Daha fazla açmak gerekirse rotaları, nereye gittikleri hiç fark etmeksizin hayal edebiliyorlardı. Aynı zamanda eve giden birçok yolu da hayal edebiliyorlardı. Farelerin bu hayal güçleri, gelecekteki eylemleri rehberlik için kullanılacak planlı davranışların yansıması olarak beliriyordu. Hayvanlar genel olarak hayal ettikleri yollardan bir tanesini tercih ediyordu.

Yani hayvanlar bazı şeyleri hayal edebiliyor ve rüya görebiliyordu. Bir köpeğe sahip olanlar, köpeklerin rüyalarında bir şeyleri kovalamaya çalıştıklarını gözlemlemişlerdir. Bu durumda rüyalarında daha önce hiç görmedikleri bir şeyi gördüklerini ortaya çıkarıyordu. Peki, hayvanlar bu durumun bir hayal olduğunu anlayabiliyor muydu? Gerçek ile hayal arasındaki farkı anlayabiliyor muydu?

Bu yazılar da ilginizi çekebilir:

Kutupta yaşayan hayvanlar

Hayvanların Evcilleştirilmesi Tarihi

Hayvanlar Dünyayı Nasıl Görüyor?