Güneş Fırtınası Nedir, “Carrington Olayı” Nelere Sebep Olmuştur?
Güneş fırtınası nedir, Carrington olayı nedir, güneş fırtınası nasıl oluşur, güneş fırtınası elektrik kesintisi bağlantısı var mı? Sizin için çok araştırılan bu soruları yanıtladık.
Güneş fırtınası nedir?
Carrington olayı şiddetli bir güneş fırtınasıdır. Aslında güneşin içerisinde her zaman güneş fırtınası olabilmektedir ancak bu güneş fırtınası bilim insanlarını bile son derece etkileyen bir doğa olayıdır. 1859 yılında güçlü bir jeomanyetik güneş fırtınası olan Carrington Olayı güneşte şiddetli bir fırtına gerçekleştirerek dünyanın manyotesfer denilen güçlü manyetik alanını vurmuştur.
Geçmişten günümüze kadar belki de bu tip olaylara rastlıyorduk ancak görmediğimiz ve bilmediğimiz için normal geliyor olabilirdi. Şu ana kadar kayıt edilen en güçlü güneş fırtınasını Amatör gök bilimci Richard Chistopher Carrington gözlemleyerek kayıt altına almıştır. Bu saatten sonra ise bu olayın ismi Carrington Olayı olarak bilim dünyasına tanıtılmıştır.
28 Ağustos 1859’dan 2 Eylül 1859’a kadar güneşin içerisinde binlerce güneş lekeleri gözlemlendi. Adeta güneşin içerisinde beyaz bir yıldız patlaması oluyormuş gibi görünüyordu. Güneşin içerisinde olan bu parlak beyaz ışık yaklaşık olarak 1 ile 1,5 dakika arasında sürdü ve birden bire ortadan kayboldu. Bu olay sonucunda ise manyotometre (manyetik alanın yoğunluğunu ve ölçümünü hesaplayan cihaz) verileri incelendi ve gerçekten de dünyanın manyetik alanı şiddetli bir biçimde zarar görmüştü.
Bu olay gerçekleştikten sonra ise sabahın ilk gecesinde kuzey ışıkları görünmeye başladı. Ancak bu günümüzdeki gibi sönük biçimde değil dünyanın birçok bölgesinde gökyüzünü iyi aydınlatacak şekilde parlak olarak gerçekleşti. Bu saatten sonra dünya içerisinde Carrington olayı etkisini göstermeye başladı.
Carrington Olayında Dünyanın Durumu
Carrington olayı gerçekleştiği zaman kutup ışıkları (aurorae), kuzey yarım kürede olan karayiplerden bile görüldü. Kuzey Amerika’da bulunan Rocky dağlarının üstü o kadar parlaktı ki orada bulunan o gece uyuyan altın madeni işçilerini bile uyandırmıştı. Kuzey ışıkları Küba ve Hawai’den bile oldukça mükemmel gözüküyordu. 1859 yılında oluşan Carrington olayı başta Avrupa olmak üzere Kuzey Amerika’da bulunan telgraf sistemlerini de çökertmişti.
Eğer Carrington olayı günümüzde gerçekleşmiş olsaydı Radyo ve TV yayınlarının tamamen kesilmesine, telefon şebekelerinin çökmesine, elektrik sisteminin devre dışı kalmasına, şebekeye bağlı şehir sularının kesilmesine, cep telefonu sistemlerinin çalışmaması gibi pek çok olumsuz olaya sebep olacaktı.
Tüm bu mekanizmaların onarılması 20 yıla yakın sürmesi tahmin edilmektedir. Bu süre içerisinde hastaneler, tıp merkezleri, devlet daireleri olumsuz etkilenecek ve hatta evlerde elektriğin olmaması nedeniyle buzdolaplarının çalışmaması sonucu pek çok yiyecek bozulacak ve ciddi sıkıntılar yaşanacaktı. Ayrıca bu durum en az 100 bin insanın hayatını kaybetmesine sebep olacaktı. Bu olayın bir sonraki gerçekleşme zamanı ise Haziran 2023 olarak tahmin edilmektedir.
Nasa tarafından oluşturulan rapora göre büyük güneş patlamalarının oluşması nedeniyle dünyadaki büyük enerji şebekeleri kullanılmaz durumda olabilir. Güneş koroner uzaması dünyanın manyetik alanına zarar verebilir. Oluşan bu zarar sonucunda ise alt yapısı çöken bir dünyada ilkel iletişim durumu gerçekleşebilir. 1859 yılında gerçekleşen Carrington olayı bu alanda kayıt edilen en son kayıttır. Yani en son 1859 yılında dünyanın manyetik alanı zarar görmüştür ve bundan sonra ise Haziran 2023 yılında olması beklenmektedir. Ancak bu kadar şiddetli bir güneş fırtınası olup olmayacağı henüz bilinmemektedir.
Bu yazılar da i