Dindar İnsanlar Daha İyi mi Uyuyor?

Yıllar içinde yürütülen birçok çalışma dini vecibelerini yerine getiren insanların birçok boyutta daha sağlıklı olduğunu göstermiştir. Kanserle savaşan dindar insanlarda, örneğin, daha az zararlı belirtilerin göründüğü ve vücutlarının nispeten daha iyi işlediği görülmüştür. Yürütülen bazı çalışmalar da din ve akıl sağlığı arasında da olumlu bir bağlantı buldu.

Peki, diniyle daha ilgili olan insanlar aynı zamanda daha uzun ve iyi mi uyuyor? Bu konuda yapılan çalışmaları inceleyen bir araştırma şu sonuçları buldu:

1. İnandığı dinin gereklerini gözeten kişiler genelde her gece en az 7 saat uyku uyuyorlar. Söz konusu bağlantı nispeten “liberal ve ılımlı” inançlara ya da mezheplere inanan insanlarda görüldü.

2. Dini törenlere (Cuma namazı, cenaze vs.) katılan, ibadetini aksatmamaya çalışan kişiler daha iyi uyuduklarını bildirmiştir. Bu insanlar ayrıca vücutlarını “kutsal” olarak gördüklerini ve hayatlarının kontrolünün tamamen Tanrı’ya ait olduğunu söylemişlerdir.

Tabii dinin ameli vecibelerini yerine getiren herkeste sağlıklı uyku görülmüyor; örneğin din konusunda şüpheleri olan kişilerin daha çok uyku ilacı kullandığı, kendini tamamen ya da hararetli şekilde dine veren kişilerin sağlıklı uyuyamadıkları da görülmüştür. Ancak iyi uyku ve din arasında genel bir bağlantı görülmüştür.

Peki, araştırmacılar bu bağlantıları nasıl kurdular?

• Din, psikolojik sıkıntıları rahatlatıyor. Depresyon ve TSSB (travma sonrası stres bozukluğu) gibi psikolojik rahatsızlıkları olan kişiler genelde sağlıklı uyuyamıyor; buna bağlı olarak da, bu durumları iyileştiren bütün değişkenler uykuyu düzeltebiliyor. Araştırmanın yazarları, dinin bu gibi durumlarda psikolojik sıkıntıları yatıştırdığı, insana belki de umut vererek bu durumlarla baş etme motivasyonunu arttırdığını söylüyorlar.

• Din, madde kullanımını azaltıyor. Alkol ve tütün gibi kimyasal maddeler uyku üzerinde olumsuz etkiler meydana getirdiği için kişinin uyku düzeninde problemler meydana gelebiliyor; bilindiği gibi birçok din bu gibi maddelerin kullanımını yasaklıyor. Araştırmalar, dindar ya da inançlı insanların nikotin, alkol ve diğer uyuşturucuları kullanma ihtimalinin daha düşük olduğunu gösteriyor. Bu da dinin dolaylı da olsa iyi uyku üstünde olumlu bir etkisi olduğuna işaret ediyor.

• Din, kronik psikolojik strese karşı koruyor. Maruz kaldığımız stres kaynakları, fiziksel sağlığımıza da zarar verdiği gibi zamanla uyku bozuklukları gibi ciddi durumlara yol açabiliyor. Kişinin yaşadığı stres miktarına “alostatik yükleme” deniyor. İlginç bir şekilde, inançlı ya da dindar insanların kan basınçları daha düşük olduğu gibi, vücutlarında daha az iltihaplanma meydana geliyor. İşte araştırmacılar, dinin getirdiği sosyal destek ve dini görüş gibi etmenlerin bu miktarı düşürdüğünü ve kişinin daha iyi uyuduğunu söylüyor.

Tüm bunlara rağmen dindar insanların sosyal olarak birbirine daha bağlı olduklarının altını çizelim. Belki de aslında hem inançlılık hem de iyi uyku üstünde ikili bir etki yaratan şey sosyalliktir. Yani sosyallik, kişinin din ve iyi uyku durumlarında daha büyük bir etkiye sahip olabilir.

Ya da iyi uykunun dindarlık üzerinde doğrudan bir etkisi de olabilir. Örneğin, düzenli uyuyan bir kişi sabah erken kalkıp sabah namazı kılabilir veya bayram namazlarına gidebilir. Ya da kişi Hıristiyan ise, Pazar sabahları erken uyanıp Pazar törenine katılabilir. Öte yandan kötü uyuyan ya da uyku düzeni kötü olan biri, sosyallik de içeren bu aktivitelerden mahrum kalır.

Hangi yönden veya nasıl olduğu tam olarak açıklanamasa da, dindarlık ya da inançlılık ile iyi uyku arasında genel anlamda bir bağlantı vardır diyebiliyoruz. İyi uykunun da kişinin hem beden hem de ruh sağlığına kattığı artılar düşünüldüğünde, dinin kişi üzerinde sanıldığından çok daha fazla (olumlu) sonuç meydana getirdiğini söyleyebiliriz.