Başarısızlık Karşısında Yapılması Gerekenler

İnsanlar bir eyleme başladığında, olumlu sonuçlar elde etmek isterler. Bu olumlu sonuçlar ise başarı olarak adlandırılır. Başarı sinir sistemimizin ödül mekanizmasını tetiklediğinden, bir eylemde başarılı olunduğunda içsel motivasyon artar. Başarısızlık ise ceza mekanizmasını tetiklediğinden içsel motivasyonu düşürür. Başarısızlık her bireyde farklı tepkilere yol açan bir durumdur. Başarısızlık bazen daha da hırs geliştirmeye bazen ise umutsuzluğa sebep olur. Kişinin hayatını etkileyen pek çok olay, geçmişte yaşananlar, edinilen tecrübeler ya da daha öncesinde gözlemlenen başkalarının kötü tecrübeleri başarısızlık sonucunda geliştirilen tutumu etkiler. Geliştirilen tutum her ne olursa olsun, dozunda olmadığında ise kişinin hayatını olumsuz yönde etkiler.

Başarısızlık Karşısında Hırslanmak

Başarısız bir tecrübe ile karşılaşıldığında kişi daha da hırslanarak bu başarısızlığın üstesinden gelme eğilimi gösterebilir. İlk etapta sağlıklı görünen bu tutum, hırsın dozu arttıkça sağlıksız bir hal almaya başlar. Dozu ayarlanmış bir hırs gerçekten de pek çok kötü tecrübenin başarıya dönüşmesini tetikler. Fakat hırs kişinin kontrolünden çıkıp dürtüsel bir hal aldığında, kişiye zarar vermeye başlar. Çünkü dürtüsel davranış, kişiyi gerçeklikten uzaklaştırır. Başarısızlığın çeşitli sebepleri olabilmesine rağmen, dürtüsel davranışlar tüm bunları yok sayarak sağlıksız şekilde o başarıyı elde etme çabasına dönüşür. Kişi konu ile ilgili yeterliliklerini, yetersizliklerini, hatalarını görmemeye başladığında ise daimi olarak o konuda başarısızlık göstermeye devam eder. Bu da en nihayetinde kişinin özgüvenini kaybetmesine, kendini yetersiz hissetmesine sebep olan kötü bir deneyime dönüşür.

Başarısızlığa Karşı Umutsuzluğa Kapılmak

Günümüzde sıklıkla karşılaştığımız durum herhangi bir konuda başarısızlığa kapılmış bireylerin umutsuzluğa kapılarak bu işten tamamen vazgeçmesidir.  Hatta bazı bireylerde başarısızlığa uğrama korkusu bile pek çok deneyimden uzaklaşmaya yönlendirebilir kişiyi. Başarısızlığa uğramak son derece olağan bir durum olmasına rağmen bazı bireyler bunu kabullenemezler ve umutsuzluğa kapılırlar. Bunlar çoğu zaman geçmişten gelen travmatik olaylar ile ilişkilendirilebilir. Başarı takıntısı olan ebeveynlere sahip bireylerin başarısızlık karşısında daha kaygılı, endişeli ve umutsuz olduğu görülmektedir. Yani aslında başarısızlığın doğal bir durum olduğunu deneyimlemeyen bireylerde, başarısızlık içinden çıkılamaz bir umutsuzluk ve özgüven problemine dönüşür.

Başarısızlığa Uğrayınca Ne Yapılmalı?

Yapılması gereken ilk şey herhangi bir konuda başarısız olma ihtimalinin olduğunu kabullenmektir. Sonrasında ise kişi neden başarısız olduğunun değerlendirmesini gerçekçi şekilde yapabilmelidir. Gerçekçi şekilde oluşturulan analizler, başarısızlığın nedenini ve çözümü ortaya çıkarmak için kullanılacak en etkili yöntemdir. Ayrıca kişi kendini iyi tanımalı ve potansiyelini iyi bilmelidir. Yani neleri yapabileceğinden emin olmalı ve hangi yöntemlerin bireysel başarı sağlayacağını iyi analiz edebilmelidir. Unutulmamalıdır ki, başarısızlık kaçınılmaz olarak çeşitli sebepler ile karşımıza çıkan bir olaydır. Önemli olan başarısızlık karşısında doğru adımlar atarak başarısızlığın önüne geçebilmektir. Çünkü başarısızlık doğru şekilde karşılandığında, kişiyi başarıya götürmede çok etkili bir yöntemdir.