Ay Neden Parlar?

İçerisinde bulunduğumuz galaksinin yıldızı Güneş’tir. Güneş çok büyük bir cisim olduğu için çevresine yaydığı ışık da bir o kadar fazladır. Bu sebepten dolayı çevresinde bulunan bütün gezegenler, meteorlar, uydular yani kısaca her şey parlak görünmektedir.  Bu yazımızda ay neden parlar sorusunu detaylıca yanıtlıyoruz.

Ay, Güneş’ten gelen ışınları yüzeyinde yansıttığı için parlak görünmektedir. Güneş olmasaydı Ay da uzaydaki herhangi bir kaya parçasından farksız olabilirdi. Bu durum diğer bütün gezegenler, uydular için de geçerlidir. Gece gökyüzünde görülen Mars, Jüpiter, Venüs, Satürn gibi gezegenler Güneş’ten gelen ışınları yansıttıkları için gözle görünür durumdalar. Yalnız burada şöyle bir durum var; Ay’ın dünyadan çok iyi (çıplak gözle) görünmesinin nedeni Dünya’ya çok yakın mesafede olmasındandır. Diğer gezegenleri ancak teleskopla nokta gibi görürüz.

Ay neden parlar?

Uzayda cisimlerin parlaklıkları, Dünya’ya mesafeleri ve yüzeylerinin yansıtıcılık oranları doğrudan bağlantılıdır. Ay’ın yüzeyine gelen ışığı yansıtma oranı %3-12 arasındadır. Bu oran Samanyolu galaksisi içindeki diğer büyük cisimlerin ortalaması alındığında oldukça düşük sayılmaktadır. Bunun sebebi ise; Ay’ın koyu renkli gri ve oldukça engebeli bir yüzeye sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Ay’ın renginin koyu olması, yüzey yükseklik farkları sebebiyle oluşan gölgelerin fazlalığı ışığın yansıtma miktarını düşürmektedir. Ayrıca Ay’ın yörünge hareketi sırasında Güneş’e olan açısı nedeniyle oluşan Ay’ın evreleri de gezegenimizin uydusunun parlaklığını etkiler. Dünyanın uydusu Ay 29,5 günde bir Dünya etrafındaki yörünge turunu tamamlar ve yörünge turu esnasında Dünya’dan Ay’ın Güneş’e dönük yönünün belli bir bölümü görülür. Böylece Ay’ın evreleri oluşur.

Ay’ın Evreleri:

Ay’ın evrelerini kısaca hatırlayacak olursak:

Ay Neden Parlaktır?

Yeni Ay: Ay’ın aydınlık olmayan tarafı Dünya’ya dönüktür. Bu durumda Ay Dünya’dan açıkça görünmez. Sadece Güneş tutulması zamanında görülür.

Hilal: Bu evrede Ay Güneş’in doğusunda kalmaktadır. Ay, Dünya ve Güneş arasındaki açı 90° küçüktür. Hilal evresinin gözlem süresi çok kısadır.

İlk Dördün: Ay’ın yeni Ay evresinden bir hafta sonra yarım daire biçiminde göründüğü evredir.

Şişkin Ay: İlk dördün safhasından sonra Ay’ın uzanım açısının 90° ile 180° arasında olduğu evredir.

Dolunay: Ay’ın tam bir daire olarak dolgun ve parlak göründüğü evredir.

Son Dördün: Ay’ın Dünya’dan sol yarısının aydınlık görüldüğü evredir.

Dünya’dan Ay’ın çok az bir kısmı aydınlık olarak görülür. Ay’ın parlaklığının en az olduğu dönem Yeni Ay evresi olmakla birlikte en parlak olduğu dönem ise, Ay’ın Dünya’nın Güneş’e göre zıt bölgesinde olduğu zaman dilimi içerisinde gerçekleşen dolunay evresidir. Bu evrede Ay’ın Dünyamıza dönük yüzü tamamen aydınlıktır. Ayrıca daha fazla ışığı yansıttığı içinde daha parlak görünmektedir. Bütün bunlara ilave olarak Ay yörüngesinin belli bölümleri Dünya’ya yakın mesafede olmaktadır ve dolunay evresinin bu bölümlere denk gelmesi durumunda Ay, Süper Ay şeklinde görülür. Süper Ay evresinde olan uydumuz, normal bir dolunay’a göre daha parlak görünür.

Kaynak: https://thehappyscientist.com/content/why-full-moon-so-bright

https://wtamu.edu/~cbaird/sq/2015/08/06/why-is-the-moon-so-bright/

Bu yazılar da ilginizi çekebilir:

Thad Roberts Ay Hırsızı:Tarihin En Romantik Soygunu

Dünyanın Manyetik Alanı Bozuluyor mu?

Çin Uzayda Dünya’nın İlk Güneş Enerjisi İstasyonunu Kuracak