Depresyonunuz varsa, doktorunuz bu rahatsızlığınızı tedavi etmek için ilaç reçete edebilir. Depresyon tedavisinde kullanılan bu ilaca antidepresan denir. Birçok çeşit antidepresan vardır. Tedavinize cevap veren seçeneği bulmak zaman alabilir. Doğru antidepresan seçeneğini bulmak için doktorunuzla çalışmanız önemlidir. Antidepresanların reçetesiz kullanımı size zarar verebilir. Peki Antidepresan Nasıl Kullanılır? Antidepresan kullanımı hakkında bilmeniz gerekenleri sizler için araştırdık.
Antidepresan Nasıl Kullanılır? Doktorum benim için doğru antidepresanı nasıl seçebiliyor?
“Antidepresan Nasıl Kullanılır?” sorusunu yanıtlayabilmek için doktorunuz ilk olarak sizin için antidepresan ilaç seçerken muhtemelen aşağıdaki 10 konu hakkında düşünerek karar verecektir:
- Daha önce depresyonla mücadele ettiyseniz ve kullandığınız antidepresan tedavinize cevap verebildiyse, aynı antidepresan sizin için doğru ilaç seçimi olabilir mi?
- Kardeş, anne ve/veya baba, amca veya teyzelerinizden herhangi biri depresyon ile mücadele etti mi? Bu mücadelede antidepresan yardımı aldılar mı? ve son olarak bu yardımın faydasını gördüler mi?
- Bir antidepresanın seçimi sağlık durumunuza bağlıdır. Belli bir antidepresan herhangi bir sağlık probleminiz var ise kötü bir etkiye sahip olabilir. Bu durumda söz konusu anntidepresan sizin için doğru bir seçim olmayacaktır.
- Antidepresanların yan etkileri olabilir. Sizin için doğru antidepresan seçimi sağlığınız üzerinde en az yan etkisi olandır.
- Antidepresan seçimi, ne sıklıkla almanız gerektiğine göre değişiklik gösterebilir. Daha az sıklıkta antidepresan almanız gerekiyorsa ihtiyacınız olan dozları daha hızlı tamamlayacağınız için tedavinizde daha kolay olacaktır.
- Bazı antidepresanlar diğerlerine göre daha pahalıdır. Doktorunuz sizin için bütçenize uygun ve iyileşmenize katkı sağlayacak bir antidepresan seçimine yönelecektir.
- Doktorunuz reçete yazma tecrübesine sahip ve daha önce deneyimlediği bir antidepresan seçmek isteyecektir.
- Doktorunuz, uykusuzluk, kaygı ve enerji eksikliği gibi klasik belirtilere yardımcı olacak bir antidepresan seçecektir.
- Başka ilaçlar alıyorsanız, doktorunuz kullanmak istediği antidepresanın diğer ilaçlarla nasıl etkileşimde buunacağını göz önünde bulunduracaktır.
- Bazı antidepresanlar bazı gıdalarla beraber kullanıldıklarında iyi sonuç vermeyeblirler. Doktorunuz size bu antidepresanlardan birini veriyorsa, diyetinize müdahale ederek hangi yiyecekleri yemeyi bırakmanız gerektiğini size bildirecektir.
Antidepresanlar, sakinleştiriciler ile benzer midir? Bağımlılığa sebep olurlar mı?
Hayır. Bu ilaçlar sakinleştirici değildir. Size haz vermezler ve dolayısıyla bağımlılık yapmazlar.
Antidepresanın işe yarayıp yaramadığını nasıl anlayabilirim?
Daha iyi uyuyabileceksiniz. Günlük yükümlülüklerinizi daha iyi yerine getirecek ve kendinize daha iyi bakabileceksiniz. Daha fazla enerjiniz olacak. İştahınız normale yakın olacak. Yaşama isteğiniz artacaktır. Siz, aileniz ve arkadaşlarınız bu değişiklikleri fark edeceksiniz. Fakat bu süreçte sabırlı olmak son derece önemli. Depresyondan önce hissettiğini< o dinamik halinize geri dönmek biraz zaman alabilir.
Ne kadar süre antidepresan kullanmalıyım?
Antidepresanlar genellikle günlük kullanılan bir ilaçtır. Antidepresan kullanmanın olumlu sonuçlarını görmek bir ay kadar sürebilir. Tedaviniz için en uygun antidepresanı bulmak için farklı antidepresan türlerini veya miktarlar (dozlar) denemeniz gerekebilir.
Doktorunuz antidepresanınızı ne kadar sürede alacağınızı size bildirecektir. Bu depresyon ile savaştığınız ilk mücadelenizse, kendinizi daha iyi hissetmeye başlamanızdan yaklaşık 6 ay sonraya kadar antidepresan kullanabileceğinizi söyleyebiliriz. İkinci kez depresyon deneyimini yaşıyorsanız, ilacı en az bir yıl kullanmaya devam edebilirsiniz. Üçüncü kez ortaya çıkan depresyon, uzun süre antidepresan almaya devam etmenizi gerektirebilir. Bu rakamlar fikir verebilmesi için ortalama değerleri belirtmektedir ve kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir.
Antidepresanınızı kullanmayı aniden bırakırsanız istenmeyen yan etkiler ile karşılaşabilirsiniz. Antidepresan kullanmak istemiyorsanız, önce doktorunuzla konuşun. Doktorunuz ilacı çok çabuk durdurmanın yan etkilerinden kaçınmanıza yardımcı olabilir.
Antidepresan kullanırken alkol alabilir miyim?
Antidepresan Nasıl Kullanılır? sorusuna cevap ararken aklımıza en çok takılan konulardan iri olan alkol kullanımına değinelim. Bu konuda ilk söyleyeceğimiz şey ilacın sizi nasıl etkilediğini anlayana kadar alkol tüketmemeye özen göstermelisiniz. Alkolün etkileri antidepresanın etkileri ile birleşerek sorunlara neden olabilir. Düzenli alkol tüketimi antidepresan kullanımını olumsuz etkiler ve depresyonunuzun tedavi sürecini zorlaştırabilir. Bazı tür ilaçlar çok alkol tüketilmesi durumunda nöbetlere yol açabilir. Bir antidepresan kullanırken alkol tüketimi hakkında doktorunuza mutlaka danışın.
Antidepresanlar diğer ilaçlarımı etkiler mi?
Antidepresan Nasıl Kullanılır? sorusunu yanıtlayabilmek ve doğru kullanıma yönelmek için kullandığınız antidepresan ilacının diğer ilaçlarla etkileşimini anlayabilmeniz son derece önemlidir. Antidepresanlar birçok ilaç türü üzerinde etkiye sahip olabilir. Eğer bir antidepresan kullanacaksanız, reçetesiz satılan ilaçlar ve bitkisel sağlık ürünleri de dahil olmak üzere, kullandığınız diğer tüm ilaçlar hakkında multaka doktorunuza bilgi verin. Düzenli ilaçlarınızdan herhangi birinin antidepresan ile kombine edildiğinde sorunlara yol açması durumunda doktorunuza ve eczacınıza danışmanızı önemle tavsiye ediyoruz.
Antidepresanlar çocuklar ve gençler için güvenli midir?
Bazı durumlarda, antidepresanların kullanımı, çocuklarda, gençlerde ve genç erişkinlerde intihar düşüncelerinde ve intihar davranışlarında artışa bağlanabilmektedir. Hatta öyle ki Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) antidepresanların 24 veya daha küçük yaşta olan çocuklarda, gençlerde ve genç erişkinlerde intihar riski ile ilgili uyarıda bulunmasını zorunlu tutmuştur. Ancak bu durum, söz konusu yaş grubundaki kişilerin antidepresan kullanmaması gerektiği anlamına gelmez. Bu kişileri antidepresan kullanırken doktorları ve yakınları tarafından dikkatle izlenmeleri gerektiği anlamına gelir.
Birçok doktor, intihar riskini değerlendirmek için bir antidepresana başladıktan birkaç hafta sonra hastalarını tekrar görmek isteyecektir. Çocuğunuzun intihara meyilli olabileceğinden endişeleniyorsanız, doktorunuzu hemen uyarın veya çocuğunuzu en yakın acil servise götürmenizi tavsiye ederiz.
Hamile kadınlarda antidepresan kullanımı
Hamile kalmayı planlıyorsanız, bu süreçten önce doktorunuzla ilaçlarınız hakkında mutlaka konuşun. Antidepresan kullanırken yanlışlıkla hamile kalırsanız, doktorunuza mutlaka bu konuyu aktarın. Kullandığınız antidepresanın siz ve bebeğiniz için güvenli olup olmadığını doktorunuz bilecek ve bu konuda sizi yönlendirecektir.
Unutmayın ki kullandığınız tüm ilaçlar anne sütüne geçer. Emzirmeyi planlıyorsanız veya şu anda emziriyorsanız, mutlaka doktorunuza danışın.
Çoğu durumda, depresyon ilaçları ile aynı zamanda doğum kontrol hapları veya hormon replasman tedavisine (HRT olarak da adlandırılır) yönelik ilaçları kullanmak doğru olmayabilir. Bunun yanında hormon almak depresyon problemi yaşayan bazı kadınların daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir. Ancak, doğum kontrol haplarınız depresyon belirtilerine neden oluyorsa, bu durumu da mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Doğum kontrol haplarınızın depresyona neden olup olmadığını öğrenmek için birkaç ay boyunca hamileliği önlemek için başka bir yöntem kullanmanızı önerilebilir.
Antidepresan Kullanımında Bu Konulara Dikkat
Antidepresanların Yan Etkileri Varmıdır?
Evet. Tüm antidepresanların bazı yan etkileri vardır. Ancak, bu durum antidepresan alan herkesin bu yan etkileri yaşayacağı anlamına gelmez. Yan etkilerin çoğu tedavinin ilk haftalarında gerçekleşir ve zamanla azalır.
Antidepresanların en yaygın yan etkileri nelerdir?
Antidepresan Nasıl Kullanılır? sorusuna yanıt ararken antidepresanınyan etkilerine değinmemizde yarar olacağını düşündük. Farklı antidepresan türleri farklı yan etkilere neden olabilir. Antidepresanların olası yan etkiler şunları içerebilir:
- kaygı
- mesane sorunları
- bulanık görüş
- kabızlık
- ishal
- ayağa kalkarken baş dönmesi
- kuru ağız
- aşırı yorgunluk
- zayıflık hissi
- el titreme
- artan kalp hızı
- artan uykular
- uykusuzluk hastalığı
- kas seğirmesi
- mide bulantısı
- cinsel işlev bozukluğu
- titreme
- kusma
- kilo almak
Ya yan etkiler geçmezse?
Mutlaka doktorunuzla görüşün. Dozunuzu değiştirebilir veya yan etkilerden kurtulmak için başka bir antidepresan kullanmayı deneyebilirsiniz.
Antidepresan kesilme sendromu nedir?
Antidepresan ilacınızı almayı durdurmanız halinde antidepresan kesilme sendromu ortaya çıkabilir. Antidepresan kesilme sendromu tehlikeli veya yaşamı tehdit edici nitelik taşımaz ve genellikle 1 hafta içinde geçer.
Semptomlar şunları içerir
- kaygı
- üzüntü duygular
- sinirlilik
- yorgunluk
- baş ağrısı
- mide bulantısı ve kusma
- baş dönmesi
Hangi antidepresanlar kesilme sendromu sorununa neden olabilir?
Paroksetin ve sertralin gibi bazı antidepresanların kullanımının sonlanması durumunda bu durum daha çok gözlemlnmiştir. Ancak bu sendromun oluşması herhangi bir antidepresan ilacının bırakılması ile ilişkilendirmek son derece zordur.
Doktorunuza sormanız gereken sorular
Antidepresan Nasıl Kullanılır? sorusuna detaylı şekilde yanıt aradık ve doğru kullanım için doktorunuza mutlaka sormanız gereken sorularımıza göz atmanızı şiddetle tavsiye ediyoruz.
- Depresyonum olup olmadığını nasıl anlayabilirim?
- İlç kullanamdan depresyonumu tedavi etmenin bir yolu var mı?
- Depresyondaysam, ayrıca bir akıl sağlığı uzmanıyla konuşmalı mıyım?
- Antidepresanların maliyetini düşürmek için ne yapabilirim?
- Doğru dozajı bulmamız ne kadar sürer?
Kaynak: National Institutes of Health, MedlinePlus: Antidepressants
Sıcak Gündem
Küflü Ekmek Yersem Ne Olur?
Bunları Okudunuz mu?
